Je kent het vast wel als je iemand koffie aanbiedt dat er bedankt wordt met een opmerking als “nee, dank je, ik heb al een kopje gehad en ik moet op mijn bloeddruk letten”. Is het een mythe dat koffie invloed heeft op de bloeddruk? En hoeveel kopjes koffie kun je dan drinken zonder dat het een negatief effect heeft? Aan de hand van de wetenschappelijke onderzoeken (die tot nu toe bekend zijn) geven we antwoord op de vraag of er een invloed is.
Welk effect heeft koffie op je bloeddruk?
Koffie staat natuurlijk bekend om de cafeïne die erin zit. Dit stofje zorgt voor dat wakkere gevoel en dat oppeppertje. Deze stof veroorzaakt een vernauwing van de bloedvaten, hierdoor kan de bloeddruk tijdelijk wat verhogen. Zoals gezegd is dit effect tijdelijk, als we kijken naar de lange termijn is er juist een neutraal of gunstig effect op de bloeddruk zichtbaar. Bij het drinken van 3 tot 4 kopjes per dag zien we dat koffie een beschermend effect heeft op de bloedvaten. Dit komt niet door de cafeïne, maar door andere stoffen in koffie zoals antioxidanten en fenolen.
Langetermijneffecten en genetische aanleg
Een studie uit 2017 toont aan dat meer koffie drinken samenhangt met een licht verminderd risico op hoge bloeddruk. In dit onderzoek werd aangetoond dat elke extra kop koffie per dag, het risico met 1% verminderde. Dit positieve effect wordt in dit onderzoek toegeschreven aan bepaalde antioxidanten in koffie. Daarnaast speelt genetisch aanleg een rol in hoe individuen cafeïne metaboliseren, wat de effecten van koffie kan beïnvloeden.
Moet je koffie vermijden als je hoge bloeddruk hebt?
Een onderzoek uit 2017 concludeerde dat mensen met hoge bloeddruk wel wat voorzichtig moeten zijn met het drinken van koffie, maar dat het niet nodig is om koffie volledig te vermijden. Dit onderzoek toonde aan dat het drinken van 3 tot 4 kopjes koffie per dag neutrale of zelfs gunstige effecten kan hebben op de bloeddruk.
Een studie uit 2016 onder 40 gezonde, regelmatige koffiedrinkers vond dat alle soorten koffie de bloeddruk enigszins verhoogden, maar dat de verhoging binnen gezonde grenzen bleef. Deze stijging van de bloeddruk was tijdelijk, maar nog steeds meetbaar drie uur na het drinken van de koffie.
Uit sommig onderzoek blijkt dat de hoeveelheid koffie die iemand drinkt bepalend is voor het effect op de bloeddruk. Een studie uit 2015 wees uit dat alleen bij mensen die onregelmatig koffie dronken, een verhoging van de systolische bloeddruk optrad. Dit was niet het geval bij personen die dagelijks koffie dronken. Dit sluit aan bij een ander onderzoek waaruit bleek dat 3 kopjes koffie per dag drinken geen effect op de bloeddruk heeft. Kortom, koffie drinken heeft een tijdelijk effect op de bloeddruk en op de lange termijn heeft regelmatig koffie drinken een neutraal of gunstig effect op de bloeddruk.
Decaf koffie en bloeddruk
Decaf koffie bevat geen of veel minder cafeïne dan normale koffie, maar bevat nog wel de actieve stoffen die een positief effect op de gezondheid hebben. Als je na het drinken van koffie een verhoging van je bloeddruk ervaart of meet en hier last van hebt, dan is overstappen op decaf koffie een optie. Op deze manier kun je testen of die verhoging door cafeïne komt, of dat er andere oorzaken zijn.
Wanneer is het tijd om een arts te raadplegen?
Het is verstandig om medisch advies in te winnen als je zorgwekkende symptomen ervaart na het drinken van koffie of een flinke toename van je bloeddruk merkt. Mocht je een vermoeden hebben dat koffie jouw bloeddruk verhoogt? Schaf dan een bloeddrukmeter aan, zodat je zelf de effecten kunt meten en bij kunt houden voordat je naar je huisarts gaat.
Conclusie
Hoewel het verband tussen koffie en bloeddruk complex is, blijkt uit onderzoek dat mensen met hoge bloeddruk vaak zonder problemen koffie kunnen drinken. Aandachtspunt is hoe goed je tegen cafeïne kunt. Heb je hier twijfels over, meet dan je zelf je bloeddruk voor en na het drinken van koffie en vergelijk deze waarden. Noteer de metingen bijvoorbeeld in ons Bloeddruk Logboek dat je eenvoudig kan downloaden en printen. Mocht er een groot verschil zitten tussen de waarden en mocht dat effect lang aanhouden, maak dan een afspraak bij de huisarts.