Gordelroos is een pijnlijke huiduitslag die gepaard gaat met jeuk, branderigheid en blaasjes. Veel mensen vragen zich af: is gordelroos besmettelijk? En zo ja, voor wie precies? In dit artikel lees je helder hoe het zit, hoe lang gordelroos besmettelijk is en wat je kunt doen om besmetting te voorkomen.
Wat is gordelroos precies?
Gordelroos (ook wel herpes zoster) wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken: het varicella-zostervirus. Na een doorgemaakte waterpokkeninfectie blijft dit virus in het lichaam aanwezig, meestal in zenuwknopen. Jaren later kan het opnieuw actief worden en gordelroos veroorzaken.
De klachten ontstaan vaak aan één kant van het lichaam en bestaan uit rode vlekken, pijn en met vocht gevulde blaasjes.
Is gordelroos besmettelijk?
Ja, maar niet op de manier die veel mensen denken. Gordelroos zelf is niet rechtstreeks overdraagbaar.
De blaasjes bevatten het varicella-zostervirus. Komt iemand die nog nooit waterpokken heeft gehad in contact met dit vocht? Dan kan die persoon waterpokken krijgen – niet gordelroos.
De ziekte is dus vooral besmettelijk voor:
- Mensen die geen waterpokken hebben gehad
- Baby’s met een nog onrijp afweersysteem
- Zwangere vrouwen (wegens risico voor de baby)
- Mensen met een verzwakte weerstand (zoals bij chemotherapie of chronische ziekte)
Hoe lang blijft gordelroos besmettelijk?
Gordelroos is besmettelijk zolang er vochtige blaasjes aanwezig zijn.
Zodra de blaasjes zijn ingedroogd en er korstjes ontstaan, is het risico op besmetting verdwenen.
Gemiddeld duurt dit 7 tot 10 dagen.
In deze periode is het verstandig om:
- De uitslag af te dekken met kleding of een verband
- Lichamelijk contact met kwetsbare personen te vermijden
- Regelmatig de handen te wassen
- Niet te krabben aan de blaasjes (dit verspreidt het virus verder)
Extra voorzichtig bij kwetsbare groepen
Bij gezonde volwassenen is gordelroos meestal goed te behandelen, maar voor sommige groepen kan het virus gevaarlijk zijn:
Baby’s – hun immuunsysteem is nog niet volledig ontwikkeld.
Zwangere vrouwen – besmetting kan risico’s opleveren voor het ongeboren kind.
Ouderen – een verzwakte afweer maakt hen gevoeliger voor complicaties.
Mensen met lage weerstand – bijvoorbeeld door medicatie of ziekte.
Twijfel je of je iemand uit deze groep mag zien? Neem het zekere voor het onzekere en dek de huiduitslag goed af.
Wat als gordelroos in je gezicht zit?
Wanneer gordelroos zich in het gezicht bevindt, vooral rond het oog, moet je altijd contact opnemen met je huisarts.
Het virus kan het hoornvlies aantasten en schade aan het gezichtsvermogen veroorzaken.
Snelle behandeling met antivirale middelen voorkomt vaak erger.
Kan je iets doen om besmetting te voorkomen?
Ja. De belangrijkste tips:
- Vermijd direct contact met de blaasjes.
- Bedek de aangedane huid tot de korstjes zijn gevormd.
- Was regelmatig je handen met water en zeep.
- Gebruik je eigen handdoeken, kleding en beddengoed.
Gordelroos voorkomen: vaccinatie
Er bestaat een vaccin tegen gordelroos, bedoeld voor volwassenen van 50 jaar en ouder of mensen met een verzwakte weerstand.
Het vaccin verlaagt de kans op gordelroos en op langdurige zenuwpijn (postherpetische neuralgie).
Overleg met je huisarts of deze vaccinatie voor jou geschikt is.
Samenvatting
- Gordelroos is besmettelijk via het vocht uit de blaasjes.
- Alleen mensen zonder waterpokkenimmuniteit kunnen besmet raken.
- De besmettelijke periode duurt totdat alle blaasjes zijn ingedroogd.
- Wees voorzichtig bij baby’s, zwangeren en mensen met een zwakke afweer.
- Goede hygiëne en afdekken van de uitslag voorkomen verspreiding.
Kort gezegd:
Gordelroos zelf is niet direct overdraagbaar, maar het virus kan wel waterpokken veroorzaken bij iemand die nog niet besmet is geweest. Met een beetje oplettendheid en goede hygiëne houd je het risico klein.
